Szkoła jest konsumowana od szczebla ministerialnego po ulicę. Od zawsze mieszają się w niej i gotują ideologia, polityka, rankingi. Przyszedł czas, że zawrzało i wykipiało. Podjęto strajk. Zaglądamy w tym kryzysowym czasie do szkoły od kuchni. Powadzi nas hasło „kultura szkoły”, które pozwala z równą atencją traktować szkolną codzienność, relacje międzyludzkie, wygląd budynków oraz tradycję, program nauczania, prawo oświatowe. Poznać kulturę instytucji oznacza dotrzeć do jej istoty. Strajk ukazał jej kuluary. Nauczycielki i nauczyciele nie są należycie wynagradzani ani obdarzeni zaufaniem. Szkoły bywają nudne, niesprawiedliwe, pełne uprzedzeń, stereotypów, nadzoru, przestarzałych receptur. Ale pracują w nich ludzie chcący zmiany – życzliwej komunikacji, dialogu, demokracji, szacunku dla różnorodności, zrozumienia wielowymiarowości świata, współpracy, pokojowych i zdrowych relacji. Obok list skarg i zażaleń pojawiają się nadzieje i plany, a profesjonalizm pozwala je urzeczywistniać. Taka jest szkoła. Dajemy jej głos.

Nestbeschmutzer może być pisarzem/pisarką, jak Thomas Bernhard czy Elfriede Jellinek, czołowi austriaccy „kalacze”, dzięki którym ta postawa stała się powszechnie rozpoznawana; może być naukowcem bądź badaczką albo prawnikiem. Również pozycje podmiotowe kalających mogą być różne: od tych, którzy robią to z rozmysłem, czasem wręcz lubując się we wzbudzaniu wściekłości wspólnot, po tych, których mocna lojalność wobec własnej społeczności niespodziewanie zostaje nadszarpnięta przez silniejszą wierność prawdzie i sprawiedliwości. Jesteśmy przekonani, że w Europie, a przede wszystkim w Polsce Nestbeschmutzung może – a wręcz powinien – się w obecnych czasach pojawiać. Ponownie jednak spotyka się z niechętnymi bądź wrogimi reakcjami wspólnot. Proponujemy przyjrzeć się bliżej temu zjawisku w różnych jego aspektach.