vol. XXXIX, no. 2, 2023

Szesnaście sposobów patrzenia na mrówniki, szynszyle, lemury i inne: o posthumanistycznej poetyce biografii zwierząt Lisy Jarnot

Mark Tardi
Uniwersytet Łódzki
ORCID: 0000-0002-9054-8189
Zakres stron: 156–164
Abstrakt:
Szesnaście sposobów patrzenia na mrówniki, szynszyle, lemury i inne: o posthumanistycznej poetyce biografii zwierząt Lisy Jarnot
W swojej drugiej książce Ring of Fire [Pierścień ognia] amerykańska poetka Lisa Jarnot oferuje czytelnikom dynamiczną sekwencję szesnastu wierszy, zatytułowaną Heliopolis. Jest to współczesny posthumanistyczny wir, w którym różne zwierzęta – takie jak mrówniki, szynszyle czy małże brzytwy, zgoła nietypowe tematy poetyckiej refleksji – często wykonują szereg nieprawdopodobnie lub absurdalnie antropomorficznych czynności. Odwołując się do prac Eriki Fudge, Donny Haraway, Cary’ego Wolfe’a i innych, niniejszy esej rozważa, w jaki sposób poezja Jarnot o nie-ludzkich zwierzętach może być odczytywana jako posthumanistyczne biografie zwierząt, których celem jest zniesienie rozróżnień między cielesnymi i czasowymi granicami. Rekurencyjne struktury poetyckie Jarnot służą zarówno wzmocnieniu rytmicznych i ludycznych cech opisywanych działań, jak i przechodzeniu od przejmującego humoru do etycznej konfrontacji.
Słowa kluczowe: animal studies, antropocentryzm, biografie zwierząt, Lisa Jarnot, poezja, zoegrafia
Abstract:
Sixteen Ways of Looking at Aardvarks, Chinchillas, Lemurs, and More: On Lisa Jarnot’s Post-Humanist Animal Biographic Poetics
In her second book Ring of Fire, American poet Lisa Jarnot offers the reader a dynamic sixteen-poem sequence entitled Heliopolis, a contemporary post-human vortex where various animals – such as aardvarks, chinchillas, or razorback clams, scarcely typical subjects for poetic reverie – often perform a range of implausibly or absurdly anthropomorphic actions. Guided by the work of Erica Fudge, Donna Haraway, Cary Wolfe, and others, this essay will consider how Jarnot’s poetry of nonhuman animals can be read as post-humanist animal biographies that aim to collapse distinctions between corporeal and temporal boundaries. Jarnot’s recursive poetic structures serve to both heighten the rhythmic and ludic qualities of the actions described while toggling between poignant humor and ethical confrontation.
Keywords: animal studies, anthropocentrism, animal biographies, Lisa Jarnot, poetry, zoography
4,00