vol. XL, no. 3, 2024
Szczeliny wiejskiego pożądania – queerowa widmowość: wiśnie i mech
Anna Aderek
Szkoła Doktorska Uniwersytetu Szczecińskiego
ORCID: 0000-0002-4433-3814
Zakres stron: 196–207
Abstrakt:
Szczeliny wiejskiego pożądania – queerowa widmowość: wiśnie i mech
Celem artykułu jest analiza queerowej widmowości w przestrzeniach ruralnych w powieści Zyty Oryszyn „Najada” (1970) oraz w „Empuzjonie” (2022) Olgi Tokarczuk. W obu powieściach widma kobiet, które doświadczyły przemocy, stają się akuszerkami queerowych tożsamości. Nawiedzenie nie wywołuje afektu przerażenia, lecz ukojenie – staje się szczeliną, w której nieheteronormatywni bohaterowie doświadczają wytchnienia, to nawiedzenie sojusznicze. Odnosząc się do socjologicznej wyobraźni Avery F. Gordon, teorii queer Eve Kosofsky Sedgwick oraz koncepcji widmowej lesbijki Terry Castle, autorka dokonuje rozróżnienia pomiędzy dwoma rodzajami queerowej widmowości.
Słowa kluczowe: queer, ruralność, widmowość, widmontologia, Zyta Oryszyn, Olga Tokarczuk
Abstract:
Cracks of Rural Desire – Queer Spectrality: Cherries and Moss
This article aims to analyze queer spectrality in rural areas in Zyta Oryszyn’s novel "Najada" (1970) and in Olga Tokarczuk’s "Empuzjon" (2022). In both novels, the specters of women who have experienced violence become midwives of queer identities. The haunting does not evoke an affectation of horror, but of solace – it becomes a crack in which the non-heteronormative protagonists experience respite; it is an allied haunting. Referring to the sociological imagination of Avery F. Gordon, Eve Kosofsky Sedgwick’s queer theory and Terry Castle’s concept of the apparitional lesbian, the author distinguishes between two types of queer spectrality.
Keywords: queer, rurality, spectrality, hauntology, Zyta Oryszyn, Olga Tokarczuk