vol. XL, no. 3, 2024
Przemilczenia
Natalia Glinka-Hebel
ORCID: 0009-0005-4385-967X
Agnieszka Lniak
ORCID: 0000-0001-6755-5471
Zakres stron: 155–161
Abstrakt:
Przemilczenia
Autorki eseju umieszczają książki Marcina Dymitera – „Notatki z terenu” (2021) i „Maszyny do ciszy” (2023) – zarówno na tle jego własnej twórczości dźwiękowej, jak i w szerszym kontekście ciszy jako jednego z ważniejszych toposów kulturowych XX wieku. Wspólną wartością obu publikacji jest niewątpliwie próba pogłębionej kontekstualizacji dźwięków i miejsc, jednak historyczne ustępy zlewają się ze sobą i przechodzą w refleksje na temat współczesnego sound artu. To rozdwojenie zdaje się charakteryzować całą dykcję autora, który chętnie mnoży opozycje między „zaszumioną kulturowo” współczesnością a uporządkowaną dźwiękowo przeszłością. Autor „Maszyn...” nasłuchuje ciszy w antropocentrycznym milczeniu, które język i dźwięk sprowadza do roli narzędzi komunikacji, zaś a-komunikowalna, chaotyczna natura ciszy – którą John Cage zrównywał z dźwiękami otoczenia – schodzi na dalszy plan. Tytułowe figury książek Dymitera – nagrywanie i cisza – to metafory, z których pomocą autor prowadzi antynowoczesną narrację, czy poza potencjałem do wywoływania nostalgii za minionym, czy mają jednak przełożenie na teraźniejszość i jej najważniejsze problemy?
Słowa kluczowe: akustemologia, cisza, nagrania terenowe, pejzaż dźwiękowy
Abstract:
Left Unsaid
The authors of this essay place Marcin Dymiter’s books – "Field Notes" (2021) and "Machines for Silence" (2023) – both against the background of his sound art and in the broader context of silence as one of the most important cultural topos of the 20th century. The common value of both publications is undoubtedly the attempt at an in-depth contextualization of sounds and places, but the historical paragraphs merge into reflections on contemporary sound art. This split seems to characterize the entire diction of the author, who multiplies oppositions between a "culturally noisy" present and a sonically ordered past. The author of "Machines..." listens to silence in an anthropocentric silence, which reduces language and sound to the role of communication tools, while the a-communicable, chaotic nature of silence – which John Cage equates with ambient sounds – recedes into the background. The titular figures of Dymiter’s books – recording and silence – are metaphors with the help of which the author conducts an anti-modern narrative; beyond their potential to evoke nostalgia for the past, do they have a bearing on the present and its most important problems?
Keywords: acoustemology, silence, field recordings, soundscape