Odzyskiwanie awangardy. Momenty polityczne Donalda Barthelme’ego

0,00

Tematem artykułu jest strategia literacka Donalda Barthelme’go (przedstawianego jako modelowy twórca postmodernistyczny), zwłaszcza zaś jego stosunek do dziedzictwa awangardy. Autor Królewny Śnieżki celuje w parodii, powtarzając awangardowy projekt ze znaczącą różnicą, będącą nośnikiem krytycznego dystansu. Kontynuuje tradycję prozy innowacyjnej (swoistego rozumienia twórczości jako domeny wynalazczości i transgresji), ale ponawia przy tym gest zerwania (z estetyczno-politycznymi utopiami). Neguje projektowane przez awangardę przejście od formy do określonego efektu, a tym samym specyficzne powiązanie autonomii i zaangażowania. Literatura zostaje przywrócona wyodrębnionej strefie, gdzie można bez ograniczeń oddawać się eksperymentom, których subwersywny potencjał jest niemożliwy do opanowania. I właśnie ta autonomia okazuje się warunkiem polityczności, zdefiniowanej w terminach Jacques’a Rancière’a jako rozdarcie wspólnotowej materii i ujawnienie istnienia innego świata.

Słowa kluczowe: postmodernizm, awangarda, polityczność, Donald Barthelme