Artykuł jest próbą interpretacji powieści Sylwii Chutnik Jolanta. Analizy koncentrują się na podmiotowości głównej bohaterki, ujętej w perspektywie procesów tożsamościowych właściwych społeczeństwu polskiemu okresu transformacji oraz kształtu społecznego imaginarium. Tytułowa formuła „nie mówić, nie ufać, nie odczuwać”, wypowiadana przez bohaterkę i wyznaczająca swoisty rytm powieści, staje się pryzmatem dla oglądu form, jakie może przyjąć bierny opór wobec opresyjnego transformacyjnego dyskursu społecznego, politycznego i ekonomicznego, będąc zarazem punktem wyjścia dla destrukcji tego, co większościowe.

Słowa kluczowe: Sylwia Chutnik, transformacja, transpasywność, deterytorializacja, destrukcja