DOI: http://doi.org/10.61269/MTOQ8407
vol. XL, no. 1, 2024

Muzeum dobra wspólnego i dziwne użytki: Solidarny Dom Kultury „Słonecznik”

Bogna Stefańska
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie
ORCID: 0000-0002-5607-4557
Zakres stron: 163–174
Abstrakt:
Muzeum dobra wspólnego i dziwne użytki: Solidarny Dom Kultury „Słonecznik”
Solidarny Dom Kultury „Słonecznik” funkcjonuje pod Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie od wybuchu pełnoskalowej inwazji rosyjskiej na Ukrainę w lutym 2022 roku. Autorka traktuje tę aktywistyczno-artystyczną inicjatywę jako papierek lakmusowy możliwości zaangażowania aktywistycznego w polskich instytucjach kultury. Odwołując się do przykładów podobnych działań z ostatnich lat oraz opracowań teoretycznych, poddaje ją analizie pod kątem pytań o aktywizm w „bezpiecznym” środowisku publicznej instytucji, stabilność i możliwość długoterminowego podtrzymania tego rodzaju współprac oraz napięcia związane z instytucjonalizacją aktywistycznego impulsu. Autorka korzysta z zebranych wywiadów z członkami kolektywu SDK „Słonecznik” i osobami pracującymi w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, a także obserwacji uczestniczącej, aby odpowiedzieć na pytania, czy instytucje sztuki są w stanie wspierać inicjatywy aktywistyczne, nie zabierając ich potencjału i nie żerując na wysiłku osób aktywistycznych; czy mogą być miejscem na to, co Sara Ahmed opisuje jako „dziwne użytki” oraz jaki kształt może przyjąć „solidarne muzealnictwo” lub „muzeum dobra wspólnego”.
Słowa kluczowe: „Słonecznik”, Ukraina, muzeum dobra wspólnego, solidarne muzealnictwo, dziwne użytki
Abstract:
The Museum of Common Good and Queer Uses: the “Sunflower” Solidarity Community Center
The “Sunflower” Solidarity Community Center has been operating as part of the Museum of Modern Art in Warsaw since the outbreak of the full-scale Russian invasion of Ukraine in February 2022. The author treats this activist-artist initiative as a litmus test of the possibilities for activist involvement in Polish cultural institutions. Referring to examples of similar activities from recent years and theoretical studies, she analyzes it in terms of questions about activism in the “safe” environment of a public institution, the stability and possibility of long-term sustainment of such cooperation, and the tensions associated with the institutionalization of the activist impulse. The author uses collected interviews with members of the “Sunflower” SCC collective and people working at the Museum of Modern Art in Warsaw, as well as participant observation, to answer questions, such as whether art institutions are able to support activist initiatives without taking away their potential and preying on the efforts of activist individuals; whether they can be a place for what Sara Ahmed describes as “queer uses ,” and what shape “solidarity museology” or a “museum of the common good” can take.
Keywords: “Sunflower,” Ukraine, museum of the common good, solidarity museology, queer uses
5,00