vol. XXXVIII, no. 1, 2022
Filozofia niemożliwa. Jolanta Brach-Czaina, akademia i dół materialno-cielesny
Katarzyna Przyłuska-Urbanowicz
Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza w Warszawie
ORCID: 0000-0002-0203-1447
Zakres stron: 17–25
Abstrakt:
Filozofia niemożliwa. Jolanta Brach-Czaina, akademia i dół materialno-cielesny
Tekst jest humorystycznym, literacko-filozoficznym namysłem nad porodem, połogiem i rodzicielstwem jako doświadczeniami podkopującymi utrwalone w zachodniej refleksji sposoby ujmowania podmiotowości i kwestionującymi tradycyjny sposób uprawiania filozofii. W ślad za Jolantą Brach-Czainą autorka przygląda się dosłownej i metaforycznej sile pogardzanej przez filozofów dolnej połowy ciała. Próbując odpowiedzieć na pytanie o źródła witalności i humoru w tekstach Brach-Czainy, przeprowadza analogię między obecnym u niej obrazem macicy a Bachtinowską koncepcją „dołu materialno-cielesnego” w powieści Franciszka Rabelais'go.
Słowa kluczowe: filozofia, Jolanta Brach-Czaina, Franciszek Rabelais, Michaił Bachtin, ciało, poród, macica, codzienność
Abstract:
Impossible Philosophy. Jolanta Brach-Czaina, Academy and the Material Lower Bodily Stratum
This text is a humorous, literary-philosophical reflection on childbirth, the postpartum period and parenthood as experiences undermining the established Western ways of treating subjectivity and questioning the traditional way of practicing philosophy. Following Jolanta Brach-Czaina, the author looks at the literal and metaphorical power of the lower half of the body, despised by philosophers. Attempting to answer the question about the sources of vitality and humor in Brach-Czaina’s texts, she draws an analogy between her image of the uterus and the Bakhtinian concept of the “material” in François Rabelais’ novel.
Keywords: philosophy, Jolanta Brach-Czaina, François Rabelais, Mikhail Bakhtin, body, childbirth, uterus, everyday life, material lower bodily stratum