W polskich realiach wymyślenie nowej formy politycznego „my”, dopasowanego do warunków formującej się nowoczesności, przypadło głównie na czas romantyzmu. Wtedy to, w I połowie XIX wieku, doszło także do pierwszych prób napisania ludowej historii Polski, tj. opowiedzenia dziejów z takiej perspektywy, w której to nie elity, ale dolne warstwy społeczne odgrywają główną rolę. Zmierzch projektu skonstruowania tego typu narracji nastąpił wraz z rabacją galicyjską, która wygenerowała zjawisko swoistej trwogi mas. Mimo ostatecznego fiaska w dążeniu do opowiedzenia historii z perspektywy ludu, wysiłki te do dziś stanowić mogą inspirację dla poszukiwania historii oddolnej i demokratycznej.

Słowa kluczowe: chłopstwo, historia Polski, Jakub Szela, lud, romantyzm