Dźwiękowe projektowanie wspólnoty

W gwarze piątkowego otwarcia Festiwalu Malta nie sposób było ominąć instalacji dźwiękowej „Organizm”, zaprojektowanej wspólnie przez studentów School of Form oraz Akademii Muzycznej i ich wykładowców. Instalacja, starająca się odpowiedzieć na pytanie, czy przestrzeń miejska może być zaprojektowana jako inkluzywny, muzyczny instrument, stanęła w sercu Generatora Malta na placu Wolności.

Połączenie umiejętności designerek i designerów ze zmysłem muzycznym kompozytorek i kompozytorów elektroakustycznych zwiastowało powstanie obiektu, który wniesie w przestrzeń Generatora coś niecodziennego. W wyniku wspólnej pracy powstał „Organizm”. Tytuł instalacji nie bez przyczyny kojarzyć nam się może biologicznie. Tak jak do zdrowego funkcjonowania organizmu (chociażby człowieka) niezbędna jest prawidłowa praca nomen omen organów go tworzących, z których każdy, niezależnie od wielkości czy usytuowania, ma do odegrania istotną rolę, tak do wybrzmienia całości dźwiękowego „Organizmu” potrzebne jest wspólne działanie tworzących go części. Praca składa się z sześciu połączonych ze sobą stanowisk rowerowych ustawionych w kręgu, efemerycznego „wnętrza”, stworzonego z powiewających na wietrze listewek, na których w różnych językach zapisane zostały słowa kojarzące się twórcom z lokalnością i zwątpieniem w nią oraz zamontowanych na stałe głośników i konstrukcji. Warstwę wizualną dopełnia kompozycja dźwiękowa zaaranżowana przez studentów Akademii Muzycznej w Poznaniu, która składa się w konkretne zdanie stanowiące główny przekaz pracy.

Idea, która stoi za powstaniem instalacji, opiera się na radykalnym wręcz powrocie do wspólnoty. Efekt pracy twórców pojawia się w pełnej okazałości dopiero, gdy „zapracują” na niego wspólnie wszystkie niezbędne części. Kręcąc pedałami rowerów, tworzymy za każdym razem inną kompozycję, zależną od liczby uczestników/czek czy szybkości i sposobu pedałowania. Aby w całości wybrzmiał stworzony przez muzyków „utwór”, każde ze stanowisk musi być zajęte. Mnogi podmiot zastępuje jednostkę, słowa w kompozycji wyłaniają się stopniowo wraz z uczestnictwem kolejnych pedałujących.

Praca stawia na współdziałanie, a nie na rywalizację. Jej charakter dźwiękowy jest niezależny od mocy czy szybkości pedałowania. Do jej nieustannego tworzenia zaproszony może poczuć się każdy niezależnie od wieku, wyglądu, pochodzenia czy klasy społecznej. Właściwie nie potrzeba nawet umiejętności jazdy na rowerze, a jedynie nieco siły w nogach i twórczego zapału. Wygląd instalacji „Organizm”, przywołujący na myśl skojarzenie z dziecięcymi zabawkami, w których wiele elementów kręci się, porusza i wydaje dźwięki, zachęca do zajęcia stanowiska i włączenia się w komponowanie. Za pozornie niewinną zabawą kryje się jednak ważne przesłanie od artystów: tylko wspólnie jesteśmy w stanie stworzyć coś wielkiego, wpłynąć na rzeczywistość. W lokalności powinniśmy szukać odpowiedzi na najważniejsze pytania, w tym również te o genezę zwątpienia i rozpadu więzi społecznych.

Postawione przez organizatorów Generatora pytanie zawierające się w opisie pracy: czy przestrzeń miejska może być zaprojektowana jako inkluzywny, muzyczny instrument, w kontekście tej konkretnej instalacji uzyskuje odpowiedź twierdzącą. Być może wpływa na to również fakt, że o ile jako społeczeństwo jesteśmy w miarę przyzwyczajeni do (współ)życia w obrębie wizualności, o tyle grupowe działanie na uszy pozostaje wciąż w ogonie zainteresowań architektów i urbanistów.

Wszyscy, którzy chcą zobaczyć, ale przede wszystkim usłyszeć, co do powiedzenia widzom/kom Festiwalu Malta mają młode/dzi kompozytorzy/rki i designerz/rki, powinni niezwłocznie udać się na plac Wolności i znaleźć towarzyszy/szki do wspólnej przejażdżki na rowerowo-dźwiękowym Organizmie.

„Organizm”
artyści: Volha Bandarenka, Maria Pylypenko, Przemysław Degórski, Sebastian Dembski, Maksymilian Kamiński, Michał Janocha, Ada Łożyńska, Olena Paziuk, Magdalena Skoczylas, Jan Skorupa, Aleksandra Słyż
opieka merytoryczna: Jola Starzak, Rafał Zapała

Czas Kultury poleca! Dziś na Festiwalu Malta:

17:00 – „Skala przemian” Karoliny Wojciechowskiej i Tytusa Szabelskiego, wernisaż wystawy – pl. Wolności

18:00 – „Trzeci bezpieczny kraj” (Ahmed Deeb, Sylvain George i Laury Waddington), wernisaż wystawy – ul. Ratajczaka 39 (wejście od ul. 27 Grudnia)

18:30 – „Migrujące obrazy”, spotkanie z Katarzyną Czarnotą i Pawłem Mościckim, prowadzenie: Agnieszka Różyńska – ul. Ratajczaka 39 (wejście od ul. 27 Grudnia)

20:00 – Vitalii Shupliak: „Dokument tożsamości poproszę”, wernisaż wystawy – Galeria Rodriguez

 
Przeczytaj także inne teksty o wydarzeniach odbywających się w ramach Generatora Malta.