DOI: http://doi.org./10.61269/r24n4baa/HLLM6079
vol. XL, no. 4, 2024
„Coś” w „tym” jest. Wyjście z antropocenu przez szczeliny agrologosu
Patryk Szaj
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
ORCID: 0000-0002-6315-3317
Zakres stron: 210–218
Abstrakt:
„Coś” w „tym” jest. Wyjście z antropocenu przez szczeliny agrologosu
Tekst jest omówieniem książki Timothy’ego Mortona Mroczna ekologia. Ku logice przyszłego współistnienia (przeł. Anna Barcz, wstęp Andrzej Marzec). Autor rekonstruuje podstawowe tezy książki, analizuje najważniejsze pojęcia i koncepcje zaprezentowane w tomie (ekognoza, dziwność, pętla, antropocen, agrologistyka, arche-lit), a następnie wpisuje rozważania Mortona w kontekst realizmu spekulatywnego (Graham Harman) oraz realizmu sprawczego (Karen Barad). O ile Mroczna ekologia bezpośrednio czerpie z tego pierwszego, autor artykułu stawia tezę, że bardziej przekonującym punktem odniesienia są rozważania Barad.
Słowa kluczowe: Timothy Morton, mroczna ekologia, realizm spekulatywny, realizm sprawczy, antropocen, humanistyka środowiskowa
Abstract:
There Is “Something” to “It.” Emerging from the Anthropocene through the Cracks of Agrilogistics
This text discusses Timothy Morton’s book Dark Ecology. For a Logic of Future Coexistence (translated into Polish by Anna Barcz, introduction by Andrzej Marzec). The author reconstructs the basic theses of the book, analyzes its key concepts and notions (ecognosis, uncanniness, loop, Anthropocene, agrilogistics, arche-lithic), and then places Morton’s considerations in the context of speculative realism (Graham Harman) and agential realism (Karen Barad). While Dark ecology directly draws from the former, the author of the article posits that Barad’s considerations are a more convincing point of reference.
Keywords: Timothy Morton, dark ecology, speculative realism, agential realism, Anthropocene, environmental humanities
5,00zł
