DOI: http://doi.org/10.61269/ESRB7582
vol. XL, no. 2, 2024

Finansjeryzacja lokalności i kulturowe spojrzenie na pieniądz finansowy

Michał Górka
Uniwersytet Warszawski
ORCID: 0009-0005-1349-9407
Zakres stron: 131–139
Abstrakt:
Finansjeryzacja lokalności i kulturowe spojrzenie na pieniądz finansowy
Finansjeryzacja jest „schematem akumulacji, w którym zyski są osiągane raczej poprzez kanały finansowe aniżeli poprzez handel czy produkcję towarów”. Ekspansję sektora finansowego umożliwia mechanizm kredytowego pieniądza, który przyjmuje charakter fikcyjny. W rezultacie finansjeryzacja prowadzi do reprodukcji nierówności społecznych i podporządkowania zachowania jednostek logice rynków finansowych. Według krytyków procesu kultura lokalna jest niszczona przez pieniądz kredytowy. W niniejszej pracy wskazuję na społeczne podstawy finansjeryzacji poprzez wykazanie sposobów wytwarzania pieniądza przez społeczności lokalne – personalizację i tworzenie jego znaczenia w oparciu o relacje dłużne. Wpływ kultury na pieniądz ilustruję przykładem mikrofinansów i ich krytyki. Na koniec proponuję inne spojrzenie na finansjeryzację, które dzięki połączeniu wzajemnego wpływu kultury i pieniądza pozwala zmienić kategorie myślenia o współczesnych źródłach lokalności i podziałach między globalnym a lokalnym.
Słowa kluczowe: finansjeryzacja, mikrofinanse, teoria pieniądza, pieniądz kredytowy, relacje dłużne, społeczności lokalne
Abstract:
The Financialization of Locality and Cultural Perspective on Financial Money
Financialization is “a pattern of accumulation in which profits accrue primarily through financial channels rather than through trade and commodity production”. The expansion of the financial sector is enabled by a credit money mechanism that takes on a fictitious character. As a result, financialization leads to the reproduction of social inequality and the subordination of individual behavior to the logic of financial markets. According to critics of the process, local culture is being destroyed by credit money. In this paper, the author points to the social basis of financialization by demonstrating the ways in which local communities produce money – personalizing it and creating its meaning based on debt relationships. He illustrates the influence of culture on money using the example of microfinance and its criticism. Finally, the author proposes a different perspective on financialization, which – by combining the mutual influence of culture and money – allows for changing the categories of thinking about contemporary sources of locality and the divide between the global and the local.
Keywords: financialization, microfinance, money theory, credit money, debt relationships, local communities
5,00