vol. XXXIX, no. 1, 2023
Kartografia solarnych wyobraźni: od utopii obfitości do transformacji energetycznej
Michał Piasecki
Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego
ORCID: 0000-0002-8885-2915
Zakres stron: 61–78
Abstrakt:
Kartografia solarnych wyobraźni: od utopii obfitości do transformacji energetycznej
Autor wychodzi od analizy doświadczenia upałów jako bezpośredniego przejawu kryzysu klimatycznego, żeby usytuować je na tle sposobów teoretyzowania i estetyzowania ciepła. Następnie dąży do wyodrębnienia zestawu solarnych wyobraźeń: rozważa słońce w ujęciu historycznym poprzez specyfikę jego właściwości fizycznych, jak również w formie kulturowych mitów i praktyk społecznych. W dalszej części przygląda się utopijnemu potencjałowi energii słonecznej: jej ciągłej niedostępności na masową skalę, która sprawiała, że była ona idealnym narzędziem do marzeń o nielimitowanym dostępie do energii, czystego surowca i lepszej przyszłości. W obliczu transformacji energetycznej sugeruje jednak korektę myślenia w kategoriach epokowego przełomu. Zamiast tego zachęca do ujęcia energii słonecznej jako zmieniającego się w czasie splotu technologii, kapitalizmu i natury. Proponuje też etnografie nowego zjawiska: prześledzenie wyobrażeń, oczekiwań, pragnień jednostek i zbiorowości wobec energii słonecznej – tego, jakiej przyszłości z jej wykorzystaniem chcemy dla siebie i innych.
Słowa kluczowe: kryzys klimatyczny, energia słoneczna, solaryzm, transformacja energetyczna
Abstract:
A Cartography of Solar Imaginaries: from a Utopia of Abundance to Energy Transformation
The author starts with an analysis of heatwaves as a direct manifestation of the climate crisis in order to situate it against the ways in which heat is theorized and aestheticized. He then seeks to extract a set of solar imaginaries: he considers the sun historically through the specifics of its physical properties, as well as in the form of cultural myths and social practices. He goes on to look at the utopian potential of solar energy: its continued inaccessibility on a mass scale, which made it an ideal vehicle for dreams of unlimited energy access, a clean resource, and a better fu-ture. However, in the face of the energy transformation, he suggests that instead of thinking about solar energy as an epochal breakthrough, it should be framed as a nexus of technology, capitalism, and nature, which is shifting over time. He also proposes an ethnography of the new phenomenon: tracing the perceptions, expectations, and desires of individuals and collectives toward solar ener-gy – what is its place in the future we want for ourselves and others?
Keywords: climate crisis, solar energy, solarism, energy transformation