vol. XXXVII, no. 4, 2021
Przestrzeń psychiatrycznego eksperymentu. Relacja teorii psychiatrii i architektury
Malwina Malinowska
Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
ORCID: 0000-0001-7582-0095
Zakres stron: 122–130
Abstrakt:
Przestrzeń psychiatrycznego eksperymentu. Relacja teorii psychiatrii i architektury
Artykuł poświęcony jest relacji, jaka zachodzi między teorią psychiatrii a architekturą zakładów psychiatrycznych. Autorka, wychodząc od tradycji oświeceniowej i jej koncepcji natury człowieka, a co za tym idzie, zmiany postrzegania osób chorych psychicznie, poprzez narodziny nowej specjalizacji medycznej – psychiatrii, omawia szereg zmian, jakie w XIX wieku zachodziły m.in. w zakresie elementarnych form leczenia oraz nowego wzorca opieki. Miała ona na celu odseparowanie chorych o różnym stopniu zaawansowania choroby, co odzwierciedlała w porządku architektonicznym. Nowe osiągnięcia medycyny miały zasadniczy wpływ na szeroko pojęty kształt przekształcanych lub nowopowstających zakładów na terenie Europy i Stanów Zjednoczonych, a stosowane wówczas nowoczesne rozwiązania przestrzenno-funkcjonalne do dzisiaj nie straciły na aktualności.
Słowa kluczowe: architektura, choroba, medycyna, psychiatria, szaleństwo, zakład psychiatryczny
Abstract:
The Space of Psychiatric Experiment: On the Relationship between the Theory of Psychiatry and the Architecture of Psychiatric Institutions
This article is devoted to the relationship between the theory of psychiatry and the architecture of psychiatric institutions. Starting from the Enlightenment tradition and its concept of human nature – and by extension – a change in the perception of the mentally ill, through the birth of a new medical specialty, psychiatry, the author discusses a number of changes that took place in the 19th century, including the elementary forms of treatment and a new model of care. It aimed to separate patients with varying degrees of illness, which was reflected in the architectural design. New achievements of medicine had a fundamental impact on the broadly defined shape of transformed or newly created institutions in Europe and the United States, and the modern spatial and functional solutions applied at that time have not lost their relevance.
Keywords: architecture, illness, medicine, psychiatry, insanity, psychiatric institution