Współczesne podróże w kontekstach postkolonialnych

Ograniczenie możliwości podróżowania, jedna z najbardziej odczuwalnych globalnych konsekwencji pandemii, stanowi dobrą okazję do dyskusji o znaczeniu mobilności w XXI wieku. Zatrzymani w ruchu, wytrąceni z rutyny, zadajemy pytania. Podróżowanie wydaje się nieodwołalnie wpisane w naszą kulturową tożsamość – czy będziemy zmuszeni ją trwale przedefiniować? Jak pogodzić wolności gwarantowane w społeczeństwach demokratycznych z ekologicznymi skutkami wojaży? Jak zmieniają się psychologiczne, ekonomiczne czy polityczne przesłanki przemieszczania się z punktu do punktu? Na ile historia podróżowania i pisania o podróżach kształtuje odyseje epoki powszechnych lotów? W jakim stopniu piętno kolonializmu określa dzisiejsze pojmowanie i przeżywanie podróży? Co i jak trzeba przemyśleć, by uporać się z etycznymi konsekwencjami globalnej turystyki? Jakie posiadamy narzędzia do opisu narastającej fali podróży przymusowych, związanych z ruchami migracyjnymi, destabilizacją sytuacji globalnej, często motywowaną politycznie?

Oczekujemy, że ramą dla refleksji nad rozmaitymi modalnościami peregrynacji będzie szeroko rozumiana metodologia postkolonialna. Wciąż bowiem aktualne jest rozpoznanie Leeli Ghandi z Teorii postkolonialnej: „doświadczenie podróżowania – i towarzyszące mu opowieści – było pomocne dla kształtowania imperialnej tożsamości” (s. 119). Chcielibyśmy, żeby autor(k)om towarzyszyła wyczulona świadomość uwikłania podróży w problematykę władzy/wiedzy, sieć opresyjnych zależności o charakterze ekonomiczno-politycznym, skrytą pod współczesnymi interfejsami, podsuwającymi wizję zintegrowanej kultury globalnej.