Warszawska oferta klubowa jest niezwykle bogata i różnorodna, co sprawia, że zaistnienie i przetrwanie każdego klubu w dużej mierze zależy od umiejętności odnalezienia odpowiedniej niszy przez osoby nim zarządzające. Stworzenie klubu będącego miejscem oporu wobec szeroko pojętego mainstreamu może być zarówno wyborem ideowym, jak i marketingowym. Tworzenie oferty i stylu każdego klubu musi stanowić wypadkową pomiędzy względami ekonomicznymi i estetycznymi, z czym mierzą się między innymi właściciele i managerowie klubów takich jak Hydrozagadka czy Spółdzielnia Socjalna Pogłos, którym poświęcony został niniejszy tekst. Całość badania objęła również kluby ADA Puławska oraz Pracovnia i oparta była na obserwacji uczestniczącej prowadzonej w czasie pracy wybranych lokali. Ponadto badacze przeprowadzili szereg wywiadów pogłębionych i impresyjnych przeprowadzanych zarówno z zarządzającymi, artystami często odwiedzającymi badane lokale jak i publicznością pojawiającą się tam przy różnych okazjach. Celem badania było znalezienie odpowiedzi na pytanie o to, jak tworzy się miejsca oporu, kreuje ich markę i zarządza nimi, aby dały radę przetrwać w warunkach warszawskiej konkurencji. W niniejszym tekście autorka porównuje dwa kluby, których program i działalność pozornie można uznać za bardzo podobne, jednak przy bliższym poznaniu okazują się one reprezentować skrajnie odmienne podejścia do kwestii oporu, alternatywy, mainstreamu i zaangażowania społecznego.

Słowa kluczowe: opór kulturowy, miejsca oporu, kultura alternatywna, klub muzyczny, zarządzanie, budowanie marki