vol. XLI, no. 2, 2025
Orbitowanie. Proza fantastycznonaukowa Jacka Sawaszkiewicza między obiegami literatury lat 70. i 80. XX wieku
Sławomir Iwasiów
Uniwersytet Szczeciński
ORCID: 0000-0002-8555-8307
Zakres stron: 79–89
Abstrakt:
Orbitowanie. Proza fantastycznonaukowa Jacka Sawaszkiewicza między obiegami literatury lat 70. i 80. XX wieku
Proza fantastycznonaukowa Jacka Sawaszkiewicza sytuuje się na przecięciu trzech obiegów literackich funkcjonujących na przełomie lat 70. i 80. XX wieku: 1) państwowych oficyn wydawniczych, 2) drugiego obiegu i 3) rodzącej się fanowskiej, fandomowej, alternatywnej społeczności skupionej wokół fantastyki socjologicznej. Sawaszkiewicz orbitował między tymi trzema polami literackich wpływów, a dzisiaj jest twórcą właściwie zapomnianym ze względu na specyficzny splot: wtórności jego książek, geograficzno-kulturalnej peryferyjności Szczecina, fatalnego romansu z SB, problemów osobistych i zagubienia na „dzikim wschodzie” lat 90. XX wieku.
Słowa kluczowe: fantastyka naukowa, fantastyka socjologiczna, Jacek Sawaszkiewicz, literatura szczecińska, historia literatury regionalnej
Abstract:
Orbiting. Jacek Sawaszkiewicz’s Science Fiction Prose Between the Literary Circulations of the 1970s and 1980s
Jacek Sawaszkiewicz’s science fiction prose is situated at the crossroads of three literary circulations active during the 1970s and 1980s: state publishing houses, the underground press, and the emerging fan community focused on sociological fiction. Though Sawaszkiewicz navigated through these diverse literary influences, today he is largely a forgotten author. This obscurity can be attributed to several factors: the derivative nature of his works, the geographical and cultural isolation of Szczecin, his complicated relationship with the Security Service, personal difficulties, and his disorientation in the “Wild East” of the 1990s.
Keywords: science fiction, sociological fiction, Jacek Sawaszkiewicz, literature of Szczecin, history of regional literature
5,00zł
