10 grudnia 2018
Nieporęczna podręczna
Atwood napisała książkę rewolucyjną. Pokazała, jak życie zwykłych kobiet może się zmienić z dnia na dzień – w ich przypadku raz zdobyta wolność nie jest nigdy dana na zawsze.
Najbardziej zgubna bowiem w uprawianej na Zachodzie antropologii była idea kosmopolityzmu, czyli „negowanie roli momentu narodowego w historii społeczeństwa”. Dla myślenia kosmopolitycznego i globalnego nie było w dobrze pojętej, narodowej nauce miejsca...
Wedle świeżych sondaży badających poczucie przynależności do obszarów cywilizacyjnych, Polska w ostatnich latach przesunęła się w wyobraźni Polaków na wschód. Słynne rozdarcie między Wschodem a Zachodem, fundujące podstawową dynamikę refleksji tożsamościowej Polaków od początku transformacji, zyskało tu wyraźny wektor...
Książki służą do różnych rzeczy. Można nimi podeprzeć stół albo uratować życie. Jedne uczą, inne deprawują. Są takie, co ulatują z pamięci zaraz po odłożeniu i takie, których nie sposób zapomnieć...
Policja naostrzyła zęby i podjęła trop. Pogoń była spektakularna, pokazywana w mediach. Osaczone ofiary miały puścić farbę i zadenuncjować projektantów tego prawie-że-zamachu-stanu. Puściły jednak tylko nerwy – jednym, bo powaga ochranianego przez nich państwa została wystrychnięta na dudka, innym, ponieważ naruszono ich mir domowy i osobisty, a używanie słowa „konstytucja” uznano za podnoszenie ręki na najwyższe urzędy...
Rewolta roku 1968 roku polegała na tym właśnie, że dawne prawdy stawały się złudzeniami, a niegdysiejsze kanony igraszkami. Sporo napisano już o udziale polityków, aktywistów, artystów i studenckich liderów w próbie ustanawiania nowego porządku...
Muzycy Kapeli stawiają na łączenie wrażliwości ich wiejskich mistrzów z własnymi fascynacjami z początku XXI wieku. Stąd na płycie i wiejscy skrzypkowie, i skrecze DJ-a grającego wcześniej w hip-hopowym Kalibrze 44 – to właśnie znaki nowego zakorzenienia...
Nigdy tego nie zrobiłem. Naprawdę, ani razu. Przynajmniej świadomie. Wiem dobrze, że robią to prawie wszyscy, w różnych sytuacjach i z dużą przyjemnością. W pojedynkę, choć to jakoś jednak głupio, a czasem z drugą osobą...
Kiedy Piotr Uklański w listopadzie 2000 roku pokazał w Zachęcie swoją pracę „Naziści”, a Daniel Olbrychski potraktował ją sarmacką szablą, wydawało się, że temat nawiązań do ideologii nazistowskiej mamy w Polsce załatwiony...
Czas i duch są takie, że coraz częściej pojawiają się analogie do lat 30. XX wieku. Nawet nie próbuję wyrokować, czy szukanie tych podobieństw czegoś nas naucza, przed czymś realnie przestrzega i czy ostatecznie pozostanie tylko spekulacją – czy jednak zmieni się w potworny fakt...
Hasło wystawy „Frida na Zamku” powinno moim zdaniem brzmieć „Kolko na Zamku”. Właśnie fotografie Bernice Kolko, przyjaciółki Kahlo, zrobiły na mnie największe wrażenie. Zdecydowanie kradną wystawę głównej bohaterce...
W 1991 roku u 56-letniego Saida wykryto białaczkę. Badacz odszedł we wrześniu 2003 roku. W ostatnich miesiącach pracował nad książką, którą dzisiaj możemy potraktować w kategoriach jego, owszem, przedwczesnego i wymuszonego przez śmiertelną chorobę, testamentu...
W historii najnowszej to dziewiętnasty września urasta w stolicy do symbolu niespodziewanego okrucieństwa, jakie może przynieść natura. Tego dnia w 1985 roku zderzenie płyt tektonicznych wzbudziło wstrząs, który według szacunków Narodowej Służby Sejsmologicznej mógł pochłonąć nawet czterdzieści tysięcy ofiar...
Pacjenci mądrzejsi od lekarzy (zwłaszcza w kwestii stosowania szczepień). Rodzice mądrzejsi od uczących ich dzieci nauczycieli (jako poltergeist szkolnych zebrań). Biskupi, a nawet szeregowi księża – mądrzejsi od urzędującego papieża (szczególnie w sprawach ubóstwa i miłosierdzia)...
Irenę Tuwim i Wandę Chotomską łączy ambiwalentny status klasyczek literatury dla dzieci. Długa lista tytułów, milionowe nakłady, współpraca z mediami i teatrem, dziecięca frajda i sentyment dorosłych...
W programie wędrówek po nocnym Meksyku nie mogłem pominąć Areny Mexico. Jest to największe w stolicy miejsce walk typu lucha libre, meksykańskiej odmiany wrestlingu. Ważna, niezwykle popularna i głęboko zakorzeniona w kulturze tego kraju weekendowa rozrywka...
Nowe pokolenie polskich badaczek i badaczy stwierdza, że nie wystarcza już proste gromadzenie i tworzenie wiedzy, ale że należy to robić w odniesieniu do konkretnych ludzi, w imię wartości, dla poprawy jakości wspólnego życia...
Relacjonując dla „Polityki” tegoroczny Przystanek Woodstock, Ziemowit Szczerek pisał o spotkaniu „postmetali, postpunków, posthipisów i innych postsubkultur”. A dalej jeszcze notował pokojowe – by nie rzec: po prostu biesiadne – współegzystowanie ich przedstawicieli, zatopionych w gęstym sosie nostalgii za czasami, w których wszystko było prawdziwsze...
Lato ma się ku końcowi. Młodzież na półkoloniach w górach lub nad morzem, z kolei ta wszechpolska dziarsko maszeruje po stolicy, wołając: „raz sierpem, raz młotem tą czy inną hołotę”, czyli faszyzując między innymi nad Grobem Nieznanego Żołnierza, który w tymże grobie się przewraca, bo dokładnie z takimi postawami i w tym samym mieście walczył ponad siedemdziesiąt lat temu...
Cóż mamy za rok! Rocznica goni rocznicę, wspomnienie jednego cudownego wydarzenia ściga się z rychłym przypominaniem kolejnego, jeszcze wspanialszego. Pierwszego czerwca świętowaliśmy jubileusz półwiecza płyty „Sgt...
Kongres Kobiet to współczesny charakterystycznie polski megaiwent o społecznym znaczeniu, który rozgrywa się trochę niewidzialnie, a trochę w milczeniu. Jego niewidoczność jest spowodowana swoistą medialną ciszą wokół niego...
Z okładki książki Anny Herbich „Dziewczyny z Solidarności” patrzy na nas poważna młoda kobieta w wielkich, „nietwarzowych” okularach, fioletowym golfiku pod niebieskim swetrem, makijażu naśladującym anemię, z papierosem w dłoni i gęstą fryzurą à la pod garnek...
Według oficjalnej wykładni Instytuty Konfucjusza (IK) tworzą sieć organizacji non-profit, których celem jest propagowanie języka chińskiego i chińskiej kultury. Pierwsza pilotażowa instytucja tego typu powstała w 2004 roku w Taszkiencie, pionierski IK uruchomiono w tym samym roku w Seulu...
Już prawie 20 lat minęło od momentu, kiedy Steven Feld, nowojorski antropolog i muzyk, ogłosił na łamach „Public Culture” swoją diatrybę na world music. Tekst zatytułowany „A Sweet Lullaby for World Music” pomyślany był jako demaskatorskie śledztwo dotyczące tego, w jaki sposób nowy, globalny gatunek muzyczny zawłaszczony został (a wpierw wymyślony i wypromowany) przez kapitalistyczną logikę rynkową...
W drodze do pracy – tymczasowej, zaplanowanej zaledwie na tydzień, wymagającej jednak codziennego porannego wstawania i obwarowanej specjalnym kontraktem – a więc w drodze do miejsca tego tymczasowego zatrudnienia mijałem trzy punkty, które szybko połączyły się w mojej głowie w jedną, osobną od innych, opowieść...
Zaraz, zaraz, to „rewolucja” nie została „prześniona”? Andrzej Leder pewnie nie uznałby powieści Platówny za kontrargument przeciwko swej tezie o braku narracyjnego przyswojenia początków naszego świata...
Byłem Leszkiem Deptułą, posłem PSL. Wsiadłem do wojskowego samolotu Tupolew Tu-154M Lux numer boczny 101. Stewardesa podała mi – tak jak wszystkim pozostałym 96 pasażerom – powitalnego drinka...
